Het klinkt als iets stoers, maar het is echt niet fijn: brainfog, oftewel hersenmist. Mensen met ME, MS, fibromyalgie, een mitochondriële aandoening en veel andere chronische ziekten kennen het vast wel. En ik helaas ook. Opeens wordt alles wazig.
De laatste keer dat het me echt ‘overkwam’ is al weer een paar jaar terug. Ik was net in het bezit van m’n scootmobielfiets en m’n vriend en ik zouden de jaarlijkse Atelier Route door onze wijk gaan doen. Ik had er echt zin in. Het was mooi om de kunstenaars enthousiast te horen vertellen over hun werken. Maar het bleek ook een hele beproeving. Het luisteren naar de verhalen en het bezoeken van de ateliers, vaak op zolder, kostten me enorm veel energie. Te veel, zo bleek. En bij het vierde atelier werd ik opeens overvallen door dat vervelende verschijnsel: brainfog.
Uit het niets
Brainfog, of hersenmist, is geen medische term. Het kan plotseling optreden bij heftige pijn of extreme vermoeidheid, lees ik op verschillende websites. De symptomen die worden genoemd, herken ik maar al te goed: verminderde concentratie, een gedesoriënteerd gevoel, langzamer denken, niet helder meer kunnen denken en een soort wazigheid, om er maar een paar te noemen. En het lijkt vaak alsof het uit het niets opkomt..
Snel naar bed
Terug naar de Atelier Route. We verlieten het gezelschap en gingen buiten op een bankje zitten. In eerste instantie om even uit te puffen. Maar in mijn hoofd ging het toen helemaal mis. Mijn vriend vroeg me: “Wat van onze route wil en kun je nog doen?” Zelfs het nadenken over een antwoord was toen nauwelijks mogelijk en ik kon hem alleen maar wazig aankijken. Uiteindelijk besloten we om maar gewoon naar huis te gaan.
Het ‘voordeel’ van brainfog vlakbij huis, is dat je snel je bed in kan duiken. Dat is dan ook voor mij de enige manier om het te verhelpen: even goed bijslapen. Vervolgens voel ik nog wel een paar dagen dat ik flink over m’n grenzen ben gegaan. Maar op een gegeven moment wordt alles weer normaal en kan ik weer verder – ‘op mijn manier’.
Maar wat is dat nou, die brainfog?
Verschillende sites op internet leren me dat brainfog of hersenmist zelf geen aandoening is. Het is een verzameling van symptomen. Hoe het zich bij mij uit, daar heb ik al wat over verteld. Tegelijkertijd lees ik ook over angst, een onzeker gevoel, verwarring en verminderde creativiteit. Brainfog kan veroorzaakt worden door overbelasting, stress, overprikkeling en oververmoeidheid. Dat klinkt mij allemaal bekend in de oren. Maar ook over vitaminetekort en slechte nachtrust, lees ik.
Goed plannen helpt
Ik vind brainfog een vervelend bijverschijnsel van mijn chronisch ziek zijn. Gelukkig overkomt het me niet meer zo heel vaak. En als het gebeurt , dan is het over het algemeen niet zo heftig meer. Dat komt omdat ik nog maar zelden echt over m’n grenzen ga. En dat komt dan weer omdat ergotherapeuten me alles wat energie kost (ja ook douchen, haren wassen en aankleden) hebben leren plannen. Ik bedenk me net dat ik daar nog eens een blogpost over ga schrijven. Want dat plannen van activiteiten helpt mij om een goede balans tussen inspanning en ontspanning te creëren. Op die manier ga ik gelukkig veel minder vaak de mist in…
Heb jij ook wel eens last van hersenmist? En wat doe je dan?
Hoi Astrid, fijn weer een blog van jou te lezen. Ook ik kan het verschijnsel, wist niet dat er een naam voor was. Bij mij is het enkel en alleen stress en ja misschien slaaptekort maar ook dat wijdt ik dan aan stress. Vervelend en ik vond het erg beangstigend totdat ik wist dat het geen hersenschade was nu zie ik het als iets positiefs, een alarmsysteem om erger te voorkomen. Groetjes Francis
Dat is goed van je onder woorden gebracht Francis: een alarmsysteem om erger te voorkomen.
Hoi Astrid,
Ik herken het verschijnsel. Vorig jaar zomervakantie overviel het me voor de eerste keer. Veroorzaakt door oververmoeidheid.
Ik zat met een groepje volop te genieten aan een restauranttafeltje in het hotel waar we verbleven. Mijn hoofd raakte in een paar minuten a.h.w. helemaal overprikkeld; alle geluiden gingen door elkaar lopen, praten en bewegen lukte bijna niet meer. Ik moest me naar bed laten helpen. Met oordoppen proberen te gaan slapen is dan de beste optie.
Nadien is het die vakantie nog 2 keer gebeurd. Ik koos er zelf voor om over mijn grenzen te gaan die week, maar het is eigenlijk beter om dat niet te doen.
Als je batterij zó in het rood heeft gestaan, kom je moeilijk of helemaal niet meer op je oude niveau terug. De revalidatie-arts bevestigde dat later.
Nu is het voor mij ook een duidelijke graatmeter: als mijn hoofd gevoeliger wordt voor prikkels is voor mij de grens bereikt en moet ik echt afhaken en de prikkels een poosje tot een minimum beperken.
Ik merk wel dat ik er meer moeite mee heb dat mijn hoofd minder kan hebben, dan dat mijn lijf niet meer wil.
Wat een heftig verhaal zeg! En, ben je terug gekomen op je oude niveau? Dat laatste herken ik wel. Lichamelijk had ik tijdens die Atelier Route nog wel verder kunnen gaan maar mijn hoofd kon echt niet meer.
Terugkomen op het oude niveau is me tot nu toe niet gelukt. Accepteren dat het is zoals het is, lukt de ene keer beter dan de andere keer. En als ik ergens heerlijk aan het genieten ben, neem ik de gevolgen voor lief, maar dat moet je gewoon niet te vaak doen 😉
Maar lastig blijft het als je veel interesses hebt en graag mensen spreekt.
Voordat ik kennismaakte met de term brainfog noemde ik het gewoon altijd ‘de man met de hamer’. Het is een vervelend kereltje, kan zomaar om de hoek staan om je plotsklaps buiten werking te stellen. Informatie kom niet meer binnen, in kan dingen niet meer op een rijtje krijgen, soms zeg ik rare woorden. Dan zeg ik balkon als ik koelkast bedoel. Het gebeurt niet alleen bij lichamelijke vermoeidheid, maar meestal bij geestelijke vermoeidheid. Inmiddels weet ik dat ik niet geschikt ben om lang te vergaderen of lange intensieve gesprekken gesprekken te voeren. Na verloop van tijd ketsen de woorden af op mijn schedelpan. Hoofd zegt nee. Mijn methode is om vooraf te zeggen dat zoiets kan gebeuren. Want helemaal voorkomen kan ik het niet, al doe ik er mijn best voor. Het leven is nu eenmaal onvoorspelbaar. De kunst is, vind ik, om er niet onzeker over te worden en uit angst voor Hamermans (of mistvlagen) jezelf te ondervragen.
Het leven blijft een balanceeroefening.;-) En de ene keer lukt dat beter dan de andere. Het zij zo, we moeten het maar accepteren. Toch? Sterkte!
Ja, ik ben het met je eens. Sowieso vind ik accepteren een goede ‘coping strategie’. Jij ook sterkte en bedankt voor je reactie.
Bij overbelasting geen mist, maar wel signaal van overprikkeling in de vorm van “ gekneusde hersenen”. De laastste keer duurde dit 3 dagen voor het weer “normaal” aan voelde.
Pff brainfog… Ook mij niet onbekend helaas. Hoe ouder ik word hoe meer moeite het me kost om alles bij te benen. Jongere collega’s die alles eerder snappen en sneller werken. En regelmatig wordt het me teveel, weer over mijn grenzen gegaan. Voor mij voelt het als op een drukke plek staan en alles raast aan mij voorbij, te snel om me ook maar ergens op te kunnen focussen en dan is er zo een dag voorbij. Ook een soort van slapen maar dan wakker en helemaal in mijn hoofd. Langzaam komt het besef dat ik niet meer dan mijn best kan doen. Dat is mijn nieuwe mantra.