Wat ik in Zeldzaam maar niet alleen nog niet eens had vermeld: ook het feit dat de afgelopen tijd heel wat bekende Nederlanders met hun chronische ziekte uit de kast zijn gekomen, inspireerde me tot dit blog. Ik heb dan weliswaar de zeldzame ziekte ADCA, maar Nederland kent meer dan 5 miljoen* mensen die in meer of mindere mate last hebben van hun chronische aandoening. En met deze mensen voel ik me verwant, omdat ze vrijwel allemaal moeten dealen met beperkte energie. Onder die vele chronisch zieken in Nederland zijn ook bekende Nederlanders. In dit blog schrijf ik over de ‘coming outs’ (wat betreft hun chronische ziekten) van enkele bn’ers die me de laatste tijd zijn opgevallen.
Annelies Kuijsters
Wie is dat nou weer? – zul je misschien denken. Als ik zeg dat zij de tweede stem en toetsenist van de band Krezip is, dan gaat er vast een belletje rinkelen. De band kondigde begin dit jaar aan na tien jaar weer te gaan optreden. Als Krezip-liefhebber was ik daar natuurlijk blij mee. Maar voor Annelies zelf moet het een hele stap zijn geweest. Al zes jaar geleden kreeg ze te horen dat ze lymfeklierkanker had. Hiervan herstelde ze gelukkig helemaal, maar sinds die tijd moet ze dealen met chronische vermoeidheid als gevolg van kanker. Met dit verhaal kwam ze in januari dit jaar uit de kast bij De Wereld Draait Door. In oktober was Rooijkakkers over de Vloer bij Krezip en toen zag ik het haar ook zeggen, dat ze chronische vermoeidheidsklachten heeft. Respect voor zoveel openheid! Annelies is dus niet ‘liever lui dan moe’. Ze is gewoon snel moe en gaat daar op een verstandige manier mee om. Zo kan zij genieten van de come-back van Krezip en kan ik ook weer genieten van haar.
Rob de Nijs en Ernst Daniel Smid
Deze bekende zangers hebben allebei de Ziekte van Parkinson. Rob de Nijs maakte dit in september al bekend. In november was Rob samen met Ernst Daniel Smid te gast bij een speciale aflevering van de talkshow Pauw over deze ziekte. In die uitzending vertelde ook Ernst Daniel voor het eerst dat hij de diagnose Parkinson heeft gekregen. Hij had het er zichtbaar erg moeilijk mee. En hij was bang om ‘afgeschreven’ te worden. Dat zou niet nodig moeten zijn, maar eerlijk is eerlijk: in de praktijk verdwijnen getalenteerde mensen met een chronische ziekte vaak van het toneel. Of je nou bekende Nederlander bent of niet.
Aan diezelfde tafel zat ook de ‘onbekende Nederlander’ en dertiger Annelien Oosterbaan. Naast ‘trillende oude mannetjes’, zoals zij het noemde, zijn er ook veel jonge mensen en veel mensen van middelbare leeftijd met de Ziekte van Parkinson. Daar mag ook breed aandacht voor zijn! Ontzettend goed daarom dat Pauw Annelien aan tafel had.
Hanna Bervoets
Deze schrijfster van schitterende romans heeft het Ehlers-Danlos Syndroom, vertelde ze in mei aan de Volkskrant. In augustus herhaalde ze deze boodschap bij het tv-programma Zomergasten. Haar laatste roman Welkom in het rijk der zieken, waarover ik eerder een blog schreef, gaat over chronisch ziek zijn. Daarom moest Hanna Bervoets nu wel over haar eigen aandoening praten, vond ze. Ik ben erg blij dat ze dat heeft gedaan.
Herman Finkers
Deze grootse grappenmaker leeft al sinds 2002 met Chronische Lymfatische Leukemie. Dit is qua levensverwachting de mildste vorm van leukemie. Herman is er gelukkig nog steeds, verzorgde in 2015 nog een oudejaarsconference en won in november de Blijvend Applaus Prijs. In zijn theaterprogramma Na de pauze uit 2007 maakte hij zelfs grappen over zijn chronische ziekte: ‘Vreemd, ik heb nóóit kanker…’. Herman heeft een familielid met ADCA, de chronische ziekte die ik ook heb. Ondanks het feit dat hij zelf zo ziek is, las ik in september 2018 dat hij is toegetreden tot het comité van aanbeveling van de ADCA Vereniging. Groot applaus voor hem!
Aafke Romeijn
Concept M is de debuutroman van Aafke Romeijn, die verscheen in december 2018. De roman vertelt over de fictieve chronische ziekte ‘kleurloosheid’. In mei bracht zo ook de ‘soundtrack’ bij Concept M uit. Met deze twee kunstuitingen staat Aafke de afgelopen tijd veel in de belangstelling. Zelf volg ik haar op Instagram. Aafke Romeijn heeft geregeld last van depressies. Daar is ze heel open over. Over haar laatste depressie in november schrijft ze op Instagram: ‘Het gaat niet zo lekker. En omdat mijn insta het afgelopen jaar een grote goednieuwsshow is geweest leek het me wel zo fair om dit ook te delen. Vorige week zakte ik weg in een depressie, zo eentje waardoor ik mijn armen en benen niet meer voel en niet meer kan eten en het voelt alsof er een man met een mes achter me aanrent. Alleen die man, dat zijn mijn eigen gedachten.’
Naar mijn mening kan depressief zijn ook een chronische aandoening zijn, net als bijvoorbeeld Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) en Bipolaire Stoornis. Psychische aandoeningen zijn vaak minder zichtbaar in vergelijking tot lichamelijke ziekten, maar daardoor zeker niet minder ernstig en lastig.
Open zijn
Ik vind het erg goed dat juist bekende Nederlanders open zijn over hun chronische ziekten. Hun bedoeling zal het niet zijn. Want het is al erg genoeg om te ontdekken dat je een chronische ziekte hebt. En het is extra kwetsbaar doordat de schijnwerpers op ze gericht zijn. Maar hun openheid zette mij in ieder geval ook aan om een persoonlijke blog te beginnen. Om opener te zijn over wat de chronische ziekte ADCA met me doet.
*) Bron: RIVM
Wat vind jij van de openheid van Annelies van Krezip, Rob de Nijs, Ernst Daniel Smid, Hanna Bervoets, Herman Finkers en Aafke Romeijn? Ben jij net zo trots op ze als ik?